Emerytura w 2026. Czy ZUS wystarczy przedsiębiorcom?

Emerytura z ZUS-u nie cieszy się w Polsce najlepszą opinią, a następna waloryzacja przyniesie niewiele zmian. Jaka emerytura czeka przedsiębiorców i czy powinni myśleć o alternatywach? Czy składki ZUS wciąż się opłacają przy wzroście w 2026 roku? Odpowiadamy!

Najniższa emerytura brutto od 1 marca 2026 roku wyniesie 1970,98 zł. Na rękę najbiedniejsi emeryci dostaną więc 1793,59 zł. Minimalna emerytura wzrośnie o 92,07 zł. W porównaniu składka emerytalna wzrośnie do 1103,27 zł, czyli o 88,13 zł. Przy tak niewielkiej różnicy, coraz więcej osób zadaje sobie pytanie: czy to ma sens?

Emerytura dla przedsiębiorców

✅ Warunki uzyskania emerytury

Podstawowe warunki uzyskania emerytury to osiągnięcie odpowiedniego wieku (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) i nieposiadanie emerytury przyznanej z powodu ukończenia podwyższonego wieku emerytalnego. Warunkiem jest także opłacanie składki z tytułu ubezpieczeń społecznych lub emerytalnych i rentowych przynajmniej za 1 dzień.

Przy samozatrudnieniu podstawą do uzyskania emerytury jest opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne ZUS. Wysokość emerytury zależy od opłacanej składki. Większe opłaty oznaczają więcej środków w przyszłości. Trzeba wykazać również odpowiedni staż pracy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn). W przypadku mniejszej ilości lat pracy ZUS może wypłacić niższą emeryturę, która odpowiada zgromadzonym środkom.

📌 Sprawdź, jak zostać rentierem i żyć z odsetek.

✅ Emerytura: składki ZUS w 2026 roku

Składka emerytalna w 2026 roku wyniesie 1103,27 zł. Warto pamiętać, że przedsiębiorca opłaca nie tylko własną składkę, ale też połowę składki emerytalnej pracownika. W marcu przyszłego roku nastąpi kolejna waloryzacja emerytury. Prognozuje się wzrost na poziomie 4,9 proc., podczas gdy w 2025 roku było to 5,5 proc. To z kolei oznacza znacząco niższe podwyżki niż w poprzednich latach.

Wzrost składek ZUS nie przekłada się znacząco na wyższe wypłaty w przyszłości. Szacuje się, że nawet przy regularnym opłacaniu składek państwo będzie musiało dopłacać do środków samozatrudnionych, aby osiągnęli minimalną emeryturę. Problemem jest również fakt, że minimalna emerytura to zaledwie ułamek wcześniejszych zarobków przedsiębiorców. W praktyce oznacza to, że sam ZUS nie wystarczy.

Emerytura: alternatywy dla przedsiębiorców

✅ IKE

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) są obecnie jednym z najczęściej wybieranych rozwiązań, które umożliwiają dodatkowe odkładanie do emerytury. Środki mogą trafiać na konto oszczędnościowe, fundusze inwestycyjne czy polisy w bankach lub domach maklerskich. Do 60 roku życia pieniądze przeznacza się na wybrane inwestycje, a później stanowią one bonus do emerytury.

IKE pozwala ominąć tzw. podatek Belki, czyli 19 proc. od inwestycji, a fundusze są dziedziczne. Zebrane fundusze można w dowolnym momencie wypłacić (przed 60 rokiem życia wraca jednak obowiązek podatku). W ciągu roku na IKE można zgromadzić wyznaczoną maksymalną sumę — w 2025 roku było to 26 019 zł, w 2026 roku przewiduje się około 28 260 zł.

📌 Sprawdź, ile powinno się mieć oszczędności w wieku 20, 40, 60 lat.

✅ IKZE

Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) są podobne do IKE, ale umożliwiają odliczenie wpłaty na fundusz od podstawy opodatkowania dochodów podatkiem PIT. Rocznie maksymalnie można wpłacić na IKZE 10 407,60 zł jako pracownik lub 15 611,40 jako przedsiębiorca.

Środki również podlegają dziedziczeniu. Wcześniejsze wypłacenie pieniędzy nie wiąże się z koniecznością opłacenia podatku Belki, jak w przypadku IKE. Przy wypłatach z IKZE obowiązuje jedynie zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 10 proc.

✅ PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to rozwiązanie, które przedsiębiorca obowiązkowo musi zaoferować swoim pracownikom. Zatrudnieni z założenia są objęci PPK, które finansuje pracownik, pracodawca oraz państwo. Uczestnictwo jest jednak dobrowolne i pracownik może zrezygnować z odkładania funduszy.

Zgromadzonymi środkami zarządza instytucja finansowa wybrana przez pracodawcę, na przykład zakład ubezpieczeń lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Pieniądze są jednak prywatną własnością uczestnika PPK.

📌 Poznaj 15 sposobów na oszczędzanie.

✅ PPE

Pracowniczy Program Emerytalny to z kolei rozwiązanie, w którym pracodawca finansuje środki niezależnie od ZUS na rzecz pracowników. Podobnie jak przy PPK pracodawca wybiera instytucję finansową. Istotne jest, że przedsiębiorca może potraktować składki na pracowników jako koszty uzyskania przychodu.

Co więcej, PPE można tymczasowo zawiesić lub całkowicie porzucić w dowolnym momencie. Przedsiębiorca opłaca podstawową składkę, a pracownik może — ale nie musi — wpłacać dobrowolną sumę z własnego wynagrodzenia netto. Wypłaty środków z PPE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych.

✅ Inwestycje

Ostatnią alternatywą dla emerytury są prywatne inwestycje, oddzielone od funduszy emerytalnych i ZUS-u. Jak podaje 26. piętro, Polacy skarżą się na niewystarczającą wiedzę i niechętnie inwestują, ale jest to sposób na zgromadzenie środków.

Inwestycje są o tyle istotne, że zwykłym odkładaniem części miesięcznego wynagrodzenia nie ma szans na zgromadzenie znaczącej sumy na emeryturę, ponieważ środki pochłania inflacja. Regularne inwestowanie pozwala z kolei na znaczne zyski poza funduszami emerytalnymi.

📌 Jednym ze sposobów optymalizacji kosztów prowadzenia działalności może być Fundacja Twój StartUp.