„O równaniu szans kobiet i mężczyzn w sferze zawodowej mówi się coraz więcej i głośniej. Wśród pracowników rośnie świadomość do sprawiedliwego wynagrodzenia i adekwatnej oceny, bezpośrednio wpływającej na rozwój ich kariery. Częściej dostrzegają też mniej oczywiste przykłady nierówności oraz kierowania się krzywdzącymi stereotypami”- czytamy w raporcie Hays Poland „Kobiety na rynku pracy 2022”.
Według wyników wstępnych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności z II kwartału 2022 roku płeć wpływa na wiele kwestii, m.in. aktywność zawodową, wynagrodzenie i wysokość zajmowanego stanowiska. Co sprawia, że w XXI w. wciąż borykamy się z nierównościami?
Przeszkody w rozwoju kariery
38 proc. respondentek przyznało, że napotkało przeszkody na drodze do objęcia stanowisk kierowniczych. Jak wyjaśniają, wielu rekruterów kieruje się krzywdzącymi stereotypami w procesie zatrudniania lub decydowania o awansie. Czego boją się pracodawcy? Przede wszystkim mniejszej dyspozycyjności wynikającej z brania zwolnienia na chore dzieci lub zajścia w ciążę, które będzie skutkowało zniknięciem z pracy na wiele miesięcy.
Co istotne, mężczyźni również zabrali głos w tej kwestii i wskazali, że są pomijani w komunikacji rozwiązań wdrażanych jako ułatwienia dla rodziców. Zwrócili też uwagę na fakt, że spotykają się z niezrozumieniem pracodawców, gdy chcą bardziej zaangażować się w życie dziecka.
Kobiety na stanowiskach kierowniczych
Według danych Eurostatu z 2020 roku Polska zajmuje drugie miejsce na liście krajów Unii Europejskiej pod względem odsetka kobiet na stanowiskach kierowniczych. W przeważającej liczbie przypadków (76 proc.) kobiety zarządzają zespołami składającymi się z samych kobiet. Co ciekawe, w przypadku mężczyzn nie pojawia się podobna zależność. Przyczyn można upatrywać w fakcie, że menadżerki często pełnią tego typu funkcje w branżach mocno sfeminizowanych (np. finanse i księgowość, HR, szkolenia).
Droga do inkluzywności
Tylko 23 proc. respondentek i 28 proc. respondentów uważa, że kwestia różnorodności i wyrównania szans jest promowana w ich miejscu pracy. Rozumieć przez to należy pojedyncze inicjatywy lub wdrożenie wewnętrznych procedur, których zadaniem jest zwiększenie świadomości pracowników i walka z uprzedzeniami.
Jak natomiast jest w rzeczywistości? Uczestnicy badania zostali zapytani, czy ich zdaniem polski rynek pracy jest miejscem przyjaznym dla kobiet. Twierdząco odpowiedziało tylko 44 proc. respondentek. Dla mężczyzn wartość ta była dwukrotnie większa – 88 proc. stwierdziło, że każdy pracownik ma równe szanse, niezależnie od danych metrykalnych.
Kobiety na swoim
Według danych Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) i Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) z 2022 roku, mężczyźni dwukrotnie częściej zakładają własne firmy. Dane te dotyczą wyłącznie jednoosobowych działalności gospodarczych – pod uwagę nie są brane biznesy rozwijanie w inny sposób, np. w strukturach inkubatorów przedsiębiorczości. Tutaj sytuacja jest nieco lepsza – pod skrzydłami Fundacji Twój Startup (największego inkubatora przedsiębiorczości w Europie Środkowo-Wschodniej), firmy prowadzone przez kobiety stanowią niemal połowę. Głównym czynnikiem decydującym o większym zaufaniu wobec tych podmiotów jest brak składek ZUS, możliwość uzyskania pomocy w kwestiach formalnych i krótki okres wypowiedzenia.
